Đôi nét về trống Taiko
Người ta tin rằng Trống Taiko xuất hiện khoảng 300-900 với ảnh hưởng văn hóa Hàn Quốc và Trung Quốc. Có nhiều bằng chứng về sự tồn tại của chúng trong thời kỳ kofun (250-538). Theo truyền thuyết, taiko có nguồn gốc từ nữ thần Shinto Ame no Uzume, nữ thần của tia nắng mặt trời, Amaterasu, Susanoo và anh trai của cô, thần biển và bão tố.
Trong tiếng Nhật, "taiko" là trống. Trên thực tế, nó không phải là phát minh của người Nhật mà được du nhập từ Trung Quốc vào khoảng thế kỷ thứ 5, thứ 6 trước Công nguyên thông qua bán đảo Triều Tiên. Nó được sử dụng như một nhạc cụ thiêng liêng trong cả cung đình và dân gian; có mặt ở cả các đền thờ Thần đạo và các làng chài ven biển.
Có bao nhiêu loại trống Taiko?
Nagado Daiko
Chiếc nagado-daiko tiếng Nhật này là một chiếc loa màng hai đầu của Nhật Bản ban đầu được sử dụng trong các ngôi đền (còn được gọi là miya-daiko, hay 'trống đền'). Taiko Nhật Bản (thuật ngữ chung cho trống) có đinh trên đầu được gọi là byo-daiko, với sự khác biệt hơn nữa được thực hiện theo kích thước tương đối và cách chúng được hỗ trợ.
Chiếc trống được gắn trên một giá đỡ nghiêng (josuki-daiko). Theo truyền thống, nó được kết hợp chặt chẽ nhất với các lễ hội sato-kagura (làng hoặc nhạc Thần đạo dân gian) (matsuri). Nó cũng được tìm thấy trong các ngôi chùa Phật giáo, nơi nó được sử dụng để đi kèm với việc tụng kinh và thường được sử dụng như một phần đệm cho các điệu múa lễ hội obon của Phật giáo để kỷ niệm tổ tiên đã khuất (clip âm thanh đầu tiên).
Gần đây hơn, vào cuối thế kỷ 20, nó đã trở thành nhạc cụ trung tâm trong hiện tượng kumi-daiko (taiko ensemble) thế tục. Nhóm Kodo (được thành lập vào đầu những năm 1980) được cho là tổ chức kumi-daiko nổi tiếng nhất xuất hiện và biểu diễn các buổi hòa nhạc trên toàn thế giới hàng năm (đoạn âm thanh thứ hai), một nét văn hóa Nhật Bản độc đáo mà bạn không nên bỏ qua khi đến đây.
Hiện tượng kumi-daiko đã bắt nguồn từ nhiều nơi trên thế giới và mặc dù thường được thành lập bởi những người có tổ tiên là người Nhật, những nhóm như vậy thường bao gồm các thành viên không phải người Nhật.
Nhóm kumi-daiko đầu tiên ở Mỹ được thành lập vào năm 1968 tại California, và kể từ đó nhiều nhóm khác được thành lập trên khắp đất nước. Đối với nhiều người tham gia có tổ tiên là người Nhật, việc tham gia vào các tổ chức như vậy cho phép họ tôn vinh bản sắc người Mỹ gốc Nhật của mình.
Nagado-daiko trong hình ở đây được sản xuất tại Houston, Texas, bởi nghệ nhân bậc thầy Jay Mochizuki, người đã sản xuất nhiều loại taiko cho thị trường chủ yếu là Bắc Mỹ từ năm 1995.
Shime Daiko
Shime daiko (tsuke shime daiko) thường được chơi trong buổi biểu diễn trống taiko. Trong thể loại nhạc cụ Nhật Bản, shime daiko đề cập đến hai loại trống. Một loại được chơi để biểu diễn taiko hiện đại và được gọi là tsuke shime daiko. Một loại khác được chơi cho nghệ thuật biểu diễn truyền thống và nghệ thuật biểu diễn dân gian. Âm thanh được tạo ra có âm vực cao và rõ ràng.
Okedo Daiko
Okedo Daiko có trọng lượng nhẹ và thường được sử dụng với dây đeo vai để phù hợp với việc nhảy và di chuyển trên sân khấu trong các buổi biểu diễn.
World Sphere okedo daiko được sản xuất theo phong cách truyền thống của Nhật Bản với các thanh gỗ tuyết tùng thẳng đứng loại A, dải gỗ cứng để tăng thêm độ chắc chắn cho thân đàn và các đầu đàn bằng da sống hai hàng được khâu thủ công.
Trống Taiko trong văn hóa truyền thống Nhật Bản
Trong âm nhạc gagaku, hai loại trống taiko được sử dụng, một loại dành cho dàn nhạc và loại kia dành cho khiêu vũ. Taiko được đặt phía trước sân khấu, khi kết thúc một phân đoạn của buổi biểu diễn, trống Taiko sẽ được đánh một nhịp.
Trong các loại hình nghệ thuật Kabuki và Kyogen, Taiko được sử dụng để tạo hiệu ứng âm thanh cho vở kịch. Âm thanh do dùi trống thuôn dài tạo ra giống như tiếng mưa rơi trên mái nhà, hay tiếng "tông, tấn" nhẹ nhàng của bông tuyết phát ra từ mặt trống bọc vải. Nó thậm chí còn được sử dụng để mô tả những âm thanh trừu tượng như âm thanh của một con ma xuất hiện...
Bên cạnh đó, nếu bạn đã biết đến “Matsuri Bayashi –” – nhạc đệm chơi trong các lễ hội Nhật Bản, cùng với sáo “Shinobue – 篠笛” và nhạc cụ “Sho – 笙” thì Taiko cũng góp mặt.
Trống Taiko trong thời hiện đại tại Nhật Bản
Taiko là nhịp tim của Nhật Bản, là giai điệu vang vọng trong suốt lịch sử Nhật Bản. Giờ đây, nó đang dần trở thành một ngôn ngữ âm nhạc chung giúp các dân tộc trên thế giới xích lại gần nhau hơn. Chính vì vậy đối với các bạn sinh viên du học Nhật Bản thường sẽ ưu tiên tìm hiểu loại hình văn hóa này.
Với những thông tin liên quan đến trống Taiko được nhắc đến trong bài viết, Mitaco hy vọng phần nào sẽ giúp bạn hiểu thêm nhiều nét văn hóa đặc trưng và đầy màu sắc của xứ sở hoa anh đào.
