Nhật Bản là một trong những quốc gia có hệ thống giáo dục phát triển bậc nhất khu vực châu Á. Điều này được thể hiện rõ qua tỷ lệ mù chữ của người dân Nhật Bản trên thực tế là gần như bằng không. Đồng thời, tỷ lệ học sinh theo học đến bậc trung cấp/ cao đẳng/ đại học đạt 74,1% năm 2010. Đây đều là những con số “biết nói”. Bài viết sau đây của chúng tôi sẽ đem đến những thông tin về hệ thống trường học cũng như cấp học để các bạn hiểu rõ hơn về nền giáo dục Nhật Bản.

Khái quát về nền giáo dục Nhật Bản

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản đã bắt tay ngay vào việc tiến hành thiết lập lại hệ thống giáo dục. Theo đó, Nhật Bản lấy hệ thống của Mỹ để làm kiểu mẫu xây dựng nền giáo dục nước nhà. Đây là một cách để cải tiến và nâng cao hiệu quả của chương trình giảng dạy. Đồng thời giúp cho nền giáo dục Nhật Bản đi đến cải thiện về trình độ học vấn chung trên cả nước.

Tuy nhiên, khi mà sự phổ cập giáo dục ngày càng rộng rãi thì cũng xuất hiện nhiều vấn đề phát sinh đi kèm, đặc biệt là trong vấn đề thi cử. Số lượng học sinh – sinh viên mỗi năm đều tăng mạnh. Do đó sự cạnh tranh để giành được một vị trí trong các trường nổi tiếng là cực kỳ khắc nghiệt. Điều này xảy ra ở tất cả các cấp học, kể cả cấp tiểu học. Nhưng cũng chính nhờ sự cạnh tranh gay gắt ấy giúp cho nền giáo dục Nhật Bản đạt được những bước tiến vượt bậc.

Hệ thống cấp học của nền giáo dục Nhật Bản

Hệ thống cấp học tại Nhật khá giống nước ta với các cấp sau:

  • Trong đó, chương trình học bắt buộc là Tiểu học với thời gian 6 năm và Trung học cơ sở 3 năm. Cơ quan quản lý tại nơi sinh sống sẽ chịu trách nhiệm thông báo đến những gia đình có con đến tuổi đi học và mang quốc tịch Nhật Bản để hoàn tất các thủ tục nhập học. Trong khi với người nước ngoài, thủ tục nhập học sẽ phức tạp hơn so với người Nhật.
  • Chương trình Trung học phổ thông kéo dài 3 năm là chương trình không bắt buộc. Mặc dù vậy, tỷ lệ học cấp 3 của Nhật Bản những năm gần đây đã đạt đến con số trên 90%. Để có thể nhập học vào trường cấp 3 thì các bạn phải trải qua kỳ thi tuyển sinh đầu vào. Tỷ lệ chọi ở các trường danh tiếng là cực kỳ cao.
  • Sau khi tốt nghiệp THPT, các bạn có thể lựa chọn học lên bậc cao hơn là Trung cấp, Cao đẳng và Đại học hoặc có thể tìm đến các trường dạy nghề. Thời gian đào tạo thường kéo dài từ 1 năm đến 5.5 năm tùy vào chương trình theo học.

Hệ thống trường học ở Nhật Bản

Hệ thống trường học ở Nhật Bản có 3 loại chủ yếu là: quốc lập, công lập và tư lập. Đặc biệt, ở Nhật Bản còn có thêm các trường Nhật ngữ.

Trường quốc lập

Quốc lập là trường học do nhà nước thành lập và được đánh giá là có học phí thấp nhất trong hệ thống trường học ở Nhật Bản nhờ được nhà nước hỗ trợ một phần học phí. Chương trình đào tạo chất lượng cùng với mức học phí rẻ và hầu như mỗi tỉnh chỉ có duy nhất một trường đại học Quốc lập. Do đó, thật sự rất khó để có thể theo học tại một trường Quốc lập, đặc biệt là với các du học sinh Việt Nam. Các trường Quốc lập nổi tiếng gồm: Đại học Tokyo, Đại học Osaka, Đại học Hokkaido…

Trường công lập

Hệ thống trường công lập ở Nhật Bản được thành lập và vận hành bởi chính quyền địa phương, thuộc quản lý của Nhà nước Nhật Bản. Mức học phí của các trường công lập cũng tương đối thấp. Ở mỗi quận/ huyện sẽ có một trường công lập. Thế nên sự cạnh tranh để được học tại các trường Công lập cũng không kém cạnh mấy so với các trường Quốc lập. Đại học tỉnh Hyogo, Đại học Phủ Osaka… là một số trường công lập tiêu biểu ở Nhật Bản.

Trường Tư lập

Vì đây là các trường do những cá nhân, tổ chức tại địa phương thành lập thế nên, số lượng tuyển sinh là không nhiều. Đặc biệt, học phí ở những trường Tư lập là cực kỳ cao, riêng với ngành Y khoa và Nha khoa có thể cao gấp 4 – 5 lần. Các du học sinh Việt Nam nếu có điều kiện tài chính thì hoàn toàn có thể cân nhắc lựa chọn theo học ở những trường này.

Với những tiến bộ của nền giáo dục Nhật Bản thì đây chắc chắn sẽ là môi trường học tập và đào tạo tốt dành cho nhiều đối tượng học sinh, sinh viên nước ngoài. Để tìm hiểu chi tiết hơn về các chương trình du học Nhật Bản, các bạn có thể liên hệ với Mitaco – Công ty TNHH Thương mại và Phát triển nhân lực Miền Tây để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất.