Đôi nét về Ukiyo-e
Ukiyo E là một thể loại tranh khắc gỗ Nhật Bản, thường được in trên mộc bản. Giống như hầu hết các nền văn minh khác vào thời điểm đó, nghệ thuật thường chỉ dành cho giới quý tộc.
Đi ngược lại xu hướng này, Ukiyoe mô tả cuộc sống hàng ngày của người dân. Và khi 絵 (Tranh) được thêm vào sau, chúng trở thành những bức tranh ghi lại sự phù du và thú vui của cuộc đời ngắn ngủi của con người. Chính vì vậy mà các bạn sinh viên theo học chương trình du học Nhật Bản rất thích nghiên cứu về nghệ thuật tranh khắc gỗ tại đây.
Nghệ thuật tranh khắc gỗ Nhật Bản Ukiyo-e có gì thú vị
Tương tự như quy trình in khắc gỗ của phương Tây, quy trình in khắc gỗ của Nhật Bản được chia thành hai phần: khắc và in màu. Như đã trình bày ở trên, để hoàn thành một bức tranh khắc gỗ, người nghệ sĩ phải phác thảo bố cục chính trên giấy washi. Bản thảo sau đó sẽ được in trên một tấm gỗ và chạm khắc.
Cuối cùng là công đoạn phối màu. Tại thời điểm này, nghệ nhân sẽ đặt một tờ giấy lên bản khắc, và mực sẽ được phủ đều bằng con lăn. Để kết hợp nhiều màu sắc cho bức tranh, họa sĩ sẽ phải lặp lại toàn bộ quá trình. Qua đó có thể thấy tranh khắc gỗ là “đứa con tinh thần” của sự tỉ mỉ và kỳ công của người thợ.
Mặc dù quy trình sản xuất nghe có vẻ nhàm chán nhưng người nghệ nhân thực sự phải đặt rất nhiều tâm huyết và sự cẩn trọng vào quá trình khắc và in màu.
Màu sắc của tranh khắc gỗ Nhật Bản khá đa dạng, từ đỏ tươi, xanh lam, đen đậm hay xanh lục… được phối hợp hài hòa, mang lại hiệu quả thẩm mỹ cao cho bức tranh.
Là tranh khắc gỗ nên Ukiyo-e có thể sao chép thành nhiều bản và do trải qua nhiều công đoạn cũng như đòi hỏi sự tỉ mỉ của người nghệ nhân trong quá trình hoàn thiện nên giá thành của tranh khắc gỗ phù hợp để làm quà tặng bạn bè sau những chuyến du lịch Nhật Bản một mình đến vùng đất tang tóc xinh đẹp này.
Những bức tranh Ukiyo-e nổi bật
Bijin-ga
Một thể loại đại diện cho Ukiyo-e, tranh miêu tả người đẹp. Nhân vật chính của dòng tranh này có thể từ những người phụ nữ nổi tiếng đương thời cho đến những cô gái vô danh thậm chí cả gái điếm.
Một số tác phẩm tiêu biểu của dòng tranh này là: Thiếu nữ thổi kèn thủy tinh, Geisha và người đàn bà mang hộp Shamisen qua màn mưa đêm,...
Yakusha-e
Là dòng tranh dễ khơi nguồn sáng tạo cho người họa sĩ. Một số tác phẩm thuộc dòng tranh này ra đời với mục đích làm áp phích hoặc tờ quảng cáo cho các vở kịch mới đương đại.
Kacho-ga
Dòng tranh có nội dung là hoa lá và chim muông. Xuất hiện nhiều nhất trong bức tranh là hoa cẩm chướng, chim trĩ, gà, cắt,…
Fukei-ga
Một loạt tranh phong cảnh với chủ thể trong tranh là núi non, thung lũng, rừng cây, sông ngòi của đất nước Nhật Bản… Những bức tranh này đóng vai trò như bưu thiếp hoặc tờ quảng cáo hoặc sách hướng dẫn du lịch.
Cách tạo ra một bức tranh Ukiyo-e
Một bản in Ukiyo-e muốn hoàn thành phải trải qua rất nhiều công đoạn. Theo truyền thống, phải mất ít nhất ba người để hoàn thành một tác phẩm.
Tranh có một bản sao dán úp mặt vào một miếng gỗ được gọi là sumita. Bản sao đầu tiên, được gọi là kyogo-zuri, sẽ được trao cho nghệ nhân để kiểm tra và hoàn thiện lần cuối.
Nếu nó là một bức ảnh đen trắng, thì điều này có thể được coi là hoàn thành. Nếu đó là một bức tranh màu, công việc chỉ mới bắt đầu. Các tấm rita được tạo ra dựa trên bản khắc gỗ này, mỗi tấm sử dụng một mảng màu của bức tranh.
Surishi sơn các mảnh gỗ dưới sự chỉ đạo của nghệ sĩ trước khi chúng được đưa vào sử dụng. Nguyên tắc in màu là đi từ màu nhạt đến màu đậm hơn và từ hoa văn nhỏ đến hoa văn lớn.'
Một số nghệ sĩ và nhà in vẫn bị phạt vì sản xuất các tác phẩm Ukiyo-e khêu gợi tình dục. Sự mê hoặc của khách du lịch từ khắp nơi trên thế giới với loại hình nghệ thuật này đã góp phần cứu nghệ thuật khắc gỗ Ukiyo-e của Nhật Bản khỏi sự tuyệt chủng đó.
Như bài viết trên đã nhắc đến tranh khắc gỗ Nhật Bản đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử hội họa ở đất nước. Hy vọng thông qua bài viết Mitaco đã giúp bạn hiểu thêm về loại hình nghệ thuật độc đáo này.