Nhưng liệu bạn đã biết gì về loại hình nghệ thuật này chưa. Và dựa vào đâu mà lại được đưa vào nét văn hóa truyền thống lâu đời của Nhật Bản. Để biết câu trả lời, hãy cùng Mitaco tìm hiểu bài viết dưới đây nhé.
Tìm hiểu về Bunraku
Con rối Bunraku còn được gọi là ningyo joruri có nghĩa là "kịch tính" đã làm say lòng khán giả Nhật Bản trong nhiều thế kỷ. Các vở kịch Bunraku được tạo ra thông qua sự kết hợp giữa hình ảnh và âm thanh.
⅔ rối gỗ ngoài đời thực được xây dựng công phu, là yếu tố tạo nên hình ảnh ấn tượng, đồng thời định hình động tác của mỗi màn biểu diễn. Các nghệ sĩ múa rối phải mặc trang phục màu đen, chỉ có người chỉ huy chính được lộ mặt còn các phụ diễn phải trùm kín đầu để khán giả khó nhìn mà chỉ tập trung vào những hình nhân sống động như thật.
Để thực sự thu hút người xem, mỗi con rối đều được khoác lên mình những bộ áo sặc sỡ và hầu hết đều có những bộ phận cử động phức tạp để truyền tải nhiều cung bậc cảm xúc.
Giọng nói của các nhân vật được đảm nhận bởi một người kể chuyện tên là tayu, trong khi âm nhạc được chơi trên một cây đàn ba dây gọi là đàn shamisen. Điều đặc biệt là mỗi con rối trong vai các nhân vật chính đều do 3 người điều khiển.
“Bunraku” ban đầu được gọi là nhà hát đặc biệt được thành lập vào năm 1872 tại Osaka, được đặt tên là Bunraku theo nghệ sĩ múa rối Uemura Bunkaken.
Bunraku không chỉ thu hút người xem bởi nội dung độc đáo mà còn thu hút bởi ba diễn viên chính tài năng. Điều đặc biệt nhất là cả ba tuy không thường xuyên tập luyện cùng nhau nhưng khi lên sân khấu biểu diễn lại phối hợp vô cùng nhịp nhàng.
Lịch sử hình thành của Bunraku
Múa rối xuất hiện vào khoảng thế kỷ 11 với kugutsu-mawashi ("người múa rối"), những người chơi lưu động có nghệ thuật có thể đến từ Trung Á. Cho đến cuối thế kỷ 17, những con rối vẫn còn thô sơ, không có tay và chân.
Trước thế kỷ 18, những kẻ điều khiển con rối vẫn được giấu kín; sau thời gian đó họ nổi lên để hoạt động ngoài trời. Bây giờ búp bê có chiều cao từ một đến bốn feet; chúng có đầu, tay và chân bằng gỗ (búp bê nữ không có chân vì trang phục tiền hiện đại đã che đi phần đó của cơ thể phụ nữ).
Những con búp bê không có rương và trang phục công phu. Búp bê chính yêu cầu ba người điều khiển. Người điều khiển chính, mặc trang phục của thế kỷ 18, điều khiển đầu và tay phải, di chuyển mắt, lông mày, môi và ngón tay.
Hai người trợ giúp, mặc quần áo và đội mũ trùm đầu màu đen để khiến họ vô hình, vận hành bàn tay trái, chân và bàn chân (hoặc trong trường hợp búp bê nữ, chuyển động của bộ kimono). Nghệ thuật của nghệ sĩ múa rối đòi hỏi sự rèn luyện lâu dài để đạt được sự đồng bộ hoàn hảo trong chuyển động và các hành động và cảm xúc chân thực hoàn toàn sống động như thật trong các con búp bê Nhật Bản.
Hình dáng con rối
Con rối Bunraku và kabuki thường mô tả những câu chuyện dựa trên sự chuyển thể của các kịch bản có chủ đề tương tự. Những câu chuyện tình bi thảm cổ điển, truyền thuyết anh hùng và những câu chuyện dựa trên các sự kiện lịch sử rất phổ biến.
Câu chuyện được thuật lại bởi một người duy nhất, người này cũng nói giọng nói của tất cả các con rối và do đó phải có một kho giọng nói đa dạng để đại diện cho cả hai giới và mọi lứa tuổi. Tốc độ của bài tường thuật được quyết định bởi âm nhạc đi kèm được chơi trên đàn shamisen.
Thật thú vị khi xem những con rối tinh vi trở nên sống động khi những người biểu diễn tạo ra những chuyển động phức tạp của chúng, đồng bộ với lời kể và âm nhạc từ đàn shamisen.
Một vở kịch Bunraku bao gồm những gì?
Các vở kịch Bunraku thường xoay quanh các chủ đề liên quan đến những câu chuyện tình yêu bi thảm cổ điển, truyền thuyết hoặc câu chuyện về các anh hùng dựa trên sự thật lịch sử. Chỉ có một nhạc trưởng duy nhất kể câu chuyện trong buổi biểu diễn.
Người này được yêu cầu phải có giọng nói đa dạng về biểu cảm, âm vực, cao độ trong quá trình chuyển đổi nhân vật, không phân biệt giới tính, tuổi tác để đảm nhận công việc lồng tiếng cho tất cả các con rối. Đàn shamisen là âm thanh không thể thiếu trong biểu diễn bunraku và nó cũng ảnh hưởng đến tốc độ kể chuyện. Ngắm nhìn những con rối chuyển động nhịp nhàng, sống động như thật, khớp với câu chuyện và tiếng đàn shamisen trầm lắng, đầy đặn sẽ là một trải nghiệm vô cùng thú vị cho bất cứ ai đến với nhà hát múa rối bunraku.
Vở kịch kéo dài một ngày bao gồm hai phân đoạn (một vào đầu giờ chiều và một vào buổi tối), mỗi phân đoạn có nhiều màn. Các nhà hát thường bán vé cho từng phân đoạn của vở kịch và trong một số trường hợp có thể có vé cho từng hành động của từng phân đoạn.
Xem Bunraku ở đâu?
Ngày nay, bunraku chủ yếu được biểu diễn trong các nhà hát hiện đại với ghế ngồi kiểu phương Tây. Buổi biểu diễn trong ngày thường được chia thành hai phân đoạn (một vào đầu giờ chiều và một vào buổi tối) và mỗi phân đoạn lại được chia thành các tiết mục.
Vé thường được bán theo phân đoạn, mặc dù trong một số trường hợp, chúng cũng có sẵn cho mỗi màn. Chúng thường có giá từ 1500 đến 6500 yên, với mức giá này thì các bạn phái cử thực tập sinh kỹ năng muốn được trải nghiệm vẫn có thể tham gia .
Con rối Bunraku là loại hình nghệ thuật truyền thống có từ lâu đời tại Nhật Bản được lưu truyền và gìn giữ cho đến ngày nay và cả trong tương lai. Vì vậy nếu là một người yêu thích đất nước Nhật Bản, bạn hãy một lần trải nghiệm nhé.
