Tai nạn lao động có thể được giảm thiểu triệt để nếu kiểm soát tốt từ các yếu tố chủ quan và khách quan như hành vi và điều kiện làm việc.
Phương pháp đảm bảo an toàn lao động đang được áp dụng Nhật Bản
Kizen Yochi (KY):Dự đoán các tình huống nguy hiểm an toàn lao động Nhật Bản
Phương pháp KY viết tắt của Kiken và Yochi, nghĩa là dự đoán các tình huống nguy hiểm. Nó là một trong những biện pháp đảm bảo an toàn lao động được sử dụng phổ biến nhất tại Nhật Bản hiện nay. Bạn cần lưu ý áp dụng phương pháp này khi đi xuất khẩu lao động Nhật Bản. Để thực hiện, người lao động đều phải thực hiện một bảng phân tích các yếu tố. Sau đó, các ý kiến đó sẽ được tổng hợp lại để phổ biến cho người lao động, nhắc nhở họ chú ý an toàn. Tùy vào các công việc khác nhau, phương pháp KY sẽ đánh giá trên các yếu tố khác nhau.
Một trong những liên doanh với Nhật Bản đang thực thi mô hình này là nhà máy xi măng Nghi Sơn, Thanh Hóa…
- Những tình huống nguy hiểm tiềm ẩn là gì?
- Di chuyển đi lại cầu thang nhiều đất đá vấp ngã. Chúng ta phải làm gì?
- Không bỏ tay vào túi quần áo khi di chuyển đi lại, phải buộc dây giày chắc chắn.
Phương pháp KY còn có những yêu cầu hết sức thực tiễn như biện pháp “chỉ tay, gọi tên” để thao tác an toàn, không nhầm lẫn. Tại mỗi điểm nút thao tác công việc, nhân viên phải chỉ thẳng tay vào đối tượng thao tác và đọc to tên đối tượng. Nếu cảm thấy đã an toàn, nhân viên tiếp tục hô to “OK”. Nếu cả nhóm cùng chỉ tay vào đối tượng cùng hô to thì gọi là “chỉ tay đồng thanh”.
Đối với nhiều người, những biện pháp an toàn lao động Nhật Bản KY được áp dụng ở các doanh nghiệp có yếu tố Nhật Bản có thể bị coi là mất thời gian, sáo rỗng hay hình thức. Tuy vậy, người Nhật đã nghiên cứu rất kỹ tâm lý con người và phát hiện ra rằng việc nhắc nhở liên tục rủi ro tiềm tàng và đọc to tên của chúng có tác dụng rất lớn trong việc “lên dây cót” ý thức, đưa ý thức trở về trạng thái tỉnh táo trước mọi thao tác sai lầm có thể dẫn tới nguy hiểm.
Biện pháp chỉ tay đồng thanh
Biện pháp này còn có tên gọi khác “chỉ tay, gọi tên”.Để thực hiện biện pháp này, nhân viên phải chỉ thẳng tay vào đối tượng thao tác và đọc to tên đối tượng tại. Nếu cảm thấy đã an toàn, nhân viên tiếp tục hô to “OK”. (Trong tiếng nhật thì gọi là YOSHI ) Nếu cả nhóm cùng chỉ tay vào đối tượng cùng hô to thì gọi là “chỉ tay đồng thanh”.
Phương pháp áp dụng 5S
5S là tên của một phương pháp quản lý, sắp xếp nơi làm việc. Nó được viết tắt của 5 từ trong tiếng Nhật gồm: Seiri (Sàng lọc), Seiton (Sắp xếp), Seiso (Sạch sẽ), Seiketsu (Săn sóc), và Shitsuke (Sẵn sàng).
- Sàng lọc: Seiri hay Sàng lọc có nghĩa là phân loại, tổ chức các vật dụng theo trật tự. Đây chính là bước đầu tiên doanh nghiệp cần làm trong thực hành 5S. Nội dung chính của S1 là phân loại, di dời những thứ không cần thiết, có thể bán đi hoặc tái sử dụng.
- Sắp xếp: Sau khi đã loại bỏ các vật dụng không cần thiết thì công việc tiếp theo là tổ chức các vật dụng còn lại một cách hiệu quả theo tiêu chí dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy, dễ trả lại.
- Sạch sẽ: Thường xuyên vệ sinh,giữ gìn nơi làm việc sạch sẽ thông qua việc tổ chức vệ sinh tổng thể và tổ chức vệ sinh hàng ngày máy móc vật dụng và khu làm việc. S3 hướng tới cải thiện môi trường làm việc, giảm thiểu rủi ro, tai nạn đồng thời nâng cao tính chính xác xủa máy móc thiết bị (do ảnh hưởng của bụi bẩn).
- Săn sóc: Luôn luôn kiểm tra, duy trì 3S ở trên. Bằng việc phát triển S4, các hoạt động 3S sẽ được cải tiến dần dựa theo tiêu chuẩn đã đặt ra và tiến tới hoàn thiện 5S trong doanh nghiệp.
- Sẵn sàng: Nghĩa là rèn luyện, tạo nên một thói quen, nề nếp, tác phong cho mọi người trong thực hiện 5S.
Phương pháp an toàn lao động Nhật Bản 5S được áp dụng lần đầu tiên ở Toyota và phát triển rất nhanh sau đó ở các công ty Nhật Bản. Sau đó được phổ biến sang nhiều nước khác. Ở Việt Nam, 5S lần đầu tiên được áp dụng vào năm 1993, ở công ty Nhật Vyniko. 5S được một số nơi phát triển lên thành 6S. S thứ 6 là Safety (An toàn), nhưng bản thân nếu làm đúng 5S kể trên là đã gồm an toàn cho nhân viên rồi. Tuy nhiên, ở một số công ty Nhật, 5S lại được rút gọn lại thành 3S (lấy 3S đầu tiên) do mọi người đều sẵn sàng làm 3S và luôn luôn ý thức, kỷ luật tốt.
Chủ quan là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới tai nạn lao động. Các phương pháp đảm bảo an toàn lao động Nhật Bản sẽ giúp bạn giảm thiểu được tối đa khi làm việc. Cũng chính nguyên nhân này mà Nhật Bản thu hút một lượng lớn lao đông đi xuất khẩu.